Tarih boyunca en güzel insan yapımı yapılar olan Antik Dünyanın Yedi Harikası’nı kesinlikle duymuşsunuzdur. Bunlardan sadece Giza Piramidi hayatta kaldı, ancak biri dışında oburların varlığına dair arkeolojik kanıtlar var; Babilin Asma Bahçeleri. Babil’in Asma Bahçeleri, bugün bile tarihçiler arasında tartışma konusu olmaya devam ediyor.çünkü varlığına dair rastgele bir kanıt yok.
Daha da farklı olan Babil kaynaklarında ya da o dönemde bölgeyi ziyaret edenlerin anılarında da rastlanmaktadır. Babil’in Asma Bahçeleri hakkında rastgele bir bilgi yoktu. Bu cennet bahçesi ile ilgili ilk bilgiler ondan sonra yaşamış müelliflerden gelmektedir. Hal böyle olunca da buranın en fazla bir efsane olduğuna inanılıyor. Babil’in Asma Bahçeleri ile ilgili farklı bilgilere gelin yakından bakalım ve merak edilen sorulara yanıt arayalım.
Babil’in Asma Bahçeleri hakkında farklı bilgiler:
- II. Nebuchadnezzar cenneti yeryüzünde inşa etti.
- Babil’in Asma Bahçelerinde olmayanlar.
- Burada peyzaj mimarlığının ilk örnekleriyle karşılaşıyoruz.
- Bir diğer adı da Semiramis’in Asma Bahçeleridir.
- Babil’in Asma Bahçeleri konusunda tarihi kaynaklar biraz karışık.
- Diğer bahçelere de ilham verdiği söyleniyor.
- Babil’in Asma Bahçeleri tarihteki en büyük hanımefendi olabilir.
- II. Nebuchadnezzar, Asur hükümdarlarından ilham almış olabilir.
II. Nebuchadnezzar cenneti yeryüzünde inşa etti:
Babil’in Asma Bahçelerinin, bugün Irak’ta bulunan Babil şehrinin yakınında inşa edildiği varsayılmaktadır. Yapım tarihi MÖ 6. yüzyıldır, Yeni Babil İmparatorluğu II. Nebuchadnezzar dönemi. Tahta çıktıktan sonra şehri güzelleştirmek isteyen II. Nebuchadnezzar, şehri çini süslemelerle bezenmiş onlarca kilometrelik surlarla çevirmiş ve Babil’in Asma Bahçeleri ile yeryüzünde bir cennet kurmuş.
Babil’in Asma Bahçelerinde olmayanlar:
Hikayelerden öğrendiğimiz kadarıyla Babil’in Asma Bahçeleri’nde zeytin ağaçları, ayva ağaçları, armut ağaçları, incir ağaçları, badem ağaçları,yaygın üzüm asmaları, hurma ağaçları, ılgın ağaçları ve Atlas Dağı sakız ağaçları vardı.
Sadece bölgede yetişenlerden değil, Babil’in Asma Bahçeleri daha da farklı. Ayrıca ithal ağaçlardan dikilmiştir. Bunların arasında söğüt, sedir, ceviz, servi, mür, abanoz, köknar, nar, dişbudak, erik, meşe, gül, kayın ve müren sayılabilir. Bunların her biri özel şelalelerle sulanıyordu.
Peyzaj mimarlığının ilk örnekleriyle burada karşılaşıyoruz:
O zamanlar birçok gelişmiş medeniyet vardı ve insanlar bu tür bahçeleri yapıyorlardı. Bu değil Babil’in Asma Bahçeleri, ekim için değil, zevk için inşa edilen ilk bahçelerden biriydi.Helenistik dönemde keyif bahçeleri giderek yaygınlaşıyordu ve bu bahçe de trendi takip etti.
Babil’in Asma Bahçeleri’nde çiçek ve bitkilerin yanı sıra heykeller ve şelaleler de vardı. Bütün bunlar özel bir düzen içinde teraslara yerleştirildi. ve görenlere bir bahçeden farklı bir dünya hissi veriyordu. Mezopotamya uygarlıklarının estetik anlayışının bile Babil’in Asma Bahçelerine dayandığını söylerler.
Bir diğer adı da Semiramis’in Asma Bahçeleri’dir:
MÖ 6. yüzyılda Babil’in Asma Bahçeleri. Genel olarak Nebuchadnezzar tarafından yaptırıldığına inanılsa da, bazı yunan hikayelerine göre Burası MÖ 9. yüzyılda efsanevi bir kadın hükümdar olan Semiramis tarafından yaptırılmıştır. Bu nedenle bazı kaynaklarda Semiramis’in Asma Bahçeleri olarak geçmektedir.
Babil’in Asma Bahçeleri hakkında tarihi kaynaklar biraz karışık:
MÖ 5. yüzyılda bölgeyi ziyaret eden Herodot, Babil sulama sistemini ve surlarını övmüş, ancak bu ilaç büyüleyici bir bahçeden bahsetmedi.Babil’in Asma Bahçeleri’nden ilk kez, Babil’li bir rahibin Yunan adalarına taşınmasının ardından yazdığı MÖ 290 tarihli eserinde bahsedilmiştir.
MÖ 4. yüzyıl eserlerine baktığımızda Babil’in Asma Bahçelerini görüyoruz ama bu insanlar Ne Babil’i ziyaret etti ne de herhangi bir bahçecilik bilgisi vardı. Yunan tarihçi Diodorus Siculus, MÖ 1. yüzyılda bahçelerin ayrıntılı bir tanımını yaptı. Yunan coğrafyacı Strabon, bahçeleri sulamak için Fırat’tan nasıl su çekildiğini de anlatıyor.
Diğer bahçelere ilham verdiği söyleniyor:
Babil’in Asma Bahçeleri’nin tarihi gerçekliği tartışmalı olsa da insanlığa ilham verdiği bir gerçektir. Örneğin 530 yılında Büyük Kiros tarafından Zargon Dağları üzerine yaptırılan bahçe, benzer bir teras üzerinden yapılmıştır. Bahçedeki ağaçlar kavurucu rüzgardan korunmak için kümelenmiş, özel teraslarla sulama yapılmış, yüksek duvarlarla gerekli gölge sağlanmıştır.
Aslında bahçe ile saray arasında her zaman bir bağ vardır. Eski Çin’de görülen örneklere ek olarak, Eski Amerika’da bile, yani Mezoamerika’da bu ilgi açık bir biçimde görülmektedir. Üstelik Babil gibi Fırat nehrinin kıyısında kurulmuş bir şehirde böyle bir bahçenin kurulmamış olması daha da mantıksız.
Babil’in Asma Bahçeleri tarihteki en büyük hanımcılık olabilir:
Yeni Babil Hükümdarı II. Nebuchadnezzar’ın neden gidip kocaman bir bahçe yaptırdığını merak ediyor olabilirsiniz. Elbette Babil şehrini geliştirmek gibi bir amacı vardı. ama daha büyük bir hırsla,karısı Kraliçe Amytis’i memnun etmekti.
Nebuchadnezzar, tahta çıktıktan sonra komşu imparatorluğa Medler ile olan dostluğunu güçlendirmek için Amytis ile evlendi. Ancak Babil, Akdeniz topraklarının yemyeşil doğasına hiç benzemiyordu. Bunun üzerine Nebukadnetsar âşık olduğu karısının vatan hasretini Babil’in Asma Bahçeleri’ni yaptırarak hafifletmeye çalıştı.
II. Nebuchadnezzar, Asur hükümdarlarından ilham almış olabilir:
Babil’in Asma Bahçeleri ile ilgili herhangi bir periyodik kaynak yoktur ve Arkeologların bölgede yaptıkları çalışmalarda varlığına dair herhangi bir kanıt bulamadıklarını söyledik.Ancak tarihsel süreci incelediğimizde bölgede kurulan Asur krallıklarının da benzer bahçeler yaptırdığını bildiğimiz için Babil’in Asma Bahçeleri’nin bunlardan ilham almış olabileceğini söyleyebiliriz.
Akadca yazıtlar incelendiğinde MÖ 8. yüzyılda yaşadığı görülmektedir. Asur hükümdarı Sanherib’in Ninova’daki sarayına bir bahçe yaptırdığını görüyoruz.Hatta bölgedeki su kemerleri incelendiğinde şu yazıya rastlanmıştır;
Asur dünyasının kralı, Sanherib kralı. Uzakta, suları birbirine bağlayan bir su yolum vardı, Nineveh’in çevresine doğru gidiyordu… Sarp vadiler üzerinde beyaz kireçtaşı bloklardan bir su kemeri oluşturdum ve bu suların üzerinden akmasına izin verdim.’
Antik Dünyanın Yedi Harikasından biri olarak kabul edilir Babil’in Asma Bahçeleri hakkında farklı bilgilerden bahsettik.Bir efsane mi yoksa bir rüya mı bilinmez ama böyle çorak topraklarda böyle bir bahçenin yapıldığını hayal etmek güzel.
